Kiedy termometr pokazuje 40°C na placu budowy
Pamiętam ten dzień dokładnie. Lipiec 2019, Wrocław, plac budowy apartamentowca. W cieniu było tylko 38 stopni, ale na betonowej płycie temperatura sięgała prawie 60°C. Roboty wylewkowe musieliśmy wstrzymać, bo zaczęły się problemy z wiązaniem betonu. To wtedy zrozumiałem, że zmiany klimatyczne przestały być tematem dla ekologów – stały się naszą codzienną rzeczywistością budowlaną.
Polskie normy? Za mało, za późno
Nasze przepisy budowlane wciąż opierają się na danych klimatycznych sprzed 30 lat. Tymczasem w zeszłym roku w Suwałkach, które uchodzą za polski biegun zimna, padł rekord temperatury – 35°C. Projektując dziś budynek, powinniśmy brać pod uwagę nie tylko aktualne warunki, ale też prognozy na najbliższe dekady.
Przykład? W moim ostatnim projekcie w Warszawie musieliśmy:
– Zwiększyć nośność dachu o 30% względem wymagań normowych
– Zaprojektować dodatkowe odwodnienie na wypadek ulew (150 mm/h zamiast standardowych 90 mm/h)
– Wykonać specjalne zabezpieczenia przed gradobiciami do 5 cm średnicy
zielone dachy to już nie moda, ale konieczność
W jednym z moich ostatnich projektów zastosowaliśmy zielony dach o powierzchni 2000 m². Efekt? W upalne dni temperatura w najwyższych kondygnacjach była niższa o 7°C w porównaniu z tradycyjnym pokryciem. Ale to nie wszystko – taka konstrukcja zatrzymuje nawet 70% wody opadowej, odciążając kanalizację podczas gwałtownych ulew.
Polecam też rozwiązania, które sam przetestowałem:
– Pergole z winoroślą na południowych elewacjach
– Materiały zmiennofazowe w ścianach (PCM)
– Automatyczne systemy zacieniające reagujące na natężenie słońca
Fundamenty przyszłości – czym zastąpić tradycyjny beton?
W Wielkopolsce w zeszłym roku aż 15 nowych domów miało problemy z pękającymi fundamentami przez suszę. Okazało się, że tradycyjne ławy betonowe położone na 1,2 m głębokości nie są dostosowane do obecnych warunków.
Co robimy w moim biurze projektowym?
– W rejonach zagrożonych suszą stosujemy głębsze posadowienie (minimum 1,8 m)
– Wprowadzamy geosiatki wzmacniające podłoże
– Stosujemy sensory wilgotności w fundamentach
– Testujemy nowe mieszanki betonu odpornego na skurcz
Architektura nie musi przegrywać z naturą
Najlepsze budynki w historii nie walczyły z przyrodą, ale współpracowały z nią. W Holandii domy pływające są już standardem, w Japonii budynki tańczą podczas trzęsień ziemi. A u nas? Wciąż budujemy tak, jakby klimat się nie zmieniał.
Ale są już pierwsze jaskółki zmian – coraz więcej inwestorów rozumie, że lepiej wydać teraz 10% więcej na przystosowanie do zmian klimatu, niż później tracić miliony na naprawach. Może więc ten kryzys stanie się szansą na prawdziwą rewolucję w polskim budownictwie? Ja w to wierzę. I w moich projektach już dziś stosuję rozwiązania, które mają służyć nie tylko obecnym, ale i przyszłym pokoleniom.
PS. Właśnie dostałem telefon od klienta, który chce zrezygnować z tradycyjnego ogrzewania na rzecz pompy ciepła i paneli fotowoltaicznych. To dopiero początek, ale jaki dobry!
